Cụ thể, công ty Arbutus Biopharma và công ty Genevant Sciences có trụ sở tại Vancouver (Canada), mới đây đã khởi kiện hãng dược Moderna với cáo buộc vi phạm bằng sáng chế liên quan tới công nghệ hạt nano lipid trong sản xuất vaccine.
Đây là những hạt chất béo nhỏ giúp bảo vệ vật chất di truyền, khi nó di chuyển trong cơ thể để đi vào các tế bào cụ thể nhằm phân phối thuốc.
Công nghệ này cũng có thể hữu ích trong việc phát triển các loại vaccine mRNA (loại vaccine sử dụng bản sao của phân tử gọi là RNA thông tin để tạo ra phản ứng miễn dịch) trong tương lai để chống lại các bệnh khác.
Chia sẻ với báo chí, Giám đốc điều hành Arbutus William Collier cho biết: “Chúng tôi yêu cầu phải có sự đền bù công bằng từ việc Moderna sử dụng công nghệ đã được cấp bằng sáng chế của chúng tôi… nếu không có công nghệ này, vaccine ngừa COVID-19 của Moderna sẽ không thành công”.
Arbutus cũng cho biết thêm rằng các tài liệu khoa học đã khẳng định rõ ràng rằng rào cản công nghệ quan trọng nhất đối với việc phát triển và triển khai các loại thuốc sử dụng công nghệ mRNA là xây dựng một phương thức an toàn và hiệu quả để đưa mRNA đến các tế bào của con người.
Các nhà khoa học tại Arbutus và Genevant đã dành nhiều năm để phát triển và hoàn thiện công nghệ phân phối hạt nano lipid và công nghệ này đã được cấp phép cho các ứng dụng khác nhau cho nhiều bên thứ ba khác nhau.
Nếu không có công nghệ quan trọng này, RNA (axit ribonucleic – một axit nucleic chịu trách nhiệm chuyển thông tin di truyền của ADN để tổng hợp protein theo các chức năng và đặc điểm được chỉ định) sẽ nhanh chóng bị phân hủy trong cơ thể và mất tác dụng.
Theo Arbutus, Moderna biết đã vi phạm quyền sở hữu trí tuệ khi sử dụng công nghệ hạt nano mà không xin cấp phép. Arbutus cũng cáo buộc Moderna đã tìm cách vô hiệu lực một số bằng sáng chế và khi những nỗ lực này thất bại, Moderna chỉ đơn giản sử dụng công nghệ được cấp bằng sáng chế mà không phải trả tiền.
Các bằng sáng chế nói trên được cấp cho Genevant Sciences Inc, một công ty được Arbutus và Roivant Sciences Ltd (ROIV.O) thành lập vào năm 2018. Roivant sở hữu khoảng 80% Genevant và Arbutus sở hữu phần còn lại.
Được biết, Moderna đã khiếu nại về các bằng sáng chế liên quan tới hạt nano lipid trước Hội đồng Kháng nghị và Thử nghiệm bằng sáng chế Mỹ và nhận được Hội đồng đồng ý với Moderna rằng một số nội dung của một trong các bằng sáng chế không hợp lệ.
Tuy nhiên, về cơ bản các phát hiện của Arbutus là chính xác, nên hội đồng vẫn giữ nguyên bằng sáng chế cho Arbutus và Toà Phúc thẩm liên bang Mỹ đã ủng hộ quyết định này, bác bỏ khiếu nại của Moderna về vô hiệu lực hai bằng sáng chế quan trọng của Arbutus.
Trước đó, hãng dược Moderna cũng vướng vào vụ tranh chấp bản quyền gay gắt với Viện Y tế quốc gia Mỹ (NIH). Cụ thể, Công ty Moderna và Viện y tế quốc gia Mỹ (NIH) – cơ quan nghiên cứu y sinh của Chính phủ Mỹ đã cùng nhau hợp tác để phát triển vaccine Moderna. Đây là một quan hệ đối tác công – tư từng được đánh giá cao, khi loại vaccine này được chứng minh có hiệu quả cao trong việc ngăn chặn dịch bệnh COVID-19. Lúc đầu, Chính phủ Mỹ gọi nó là “vắc xin NIH-Moderna COVID-19”.
Tham gia nghiên cứu về virus SARS-CoV-2 cùng Công ty Moderna có 3 nhà khoa học của Trung tâm nghiên cứu vắc xin NIH, đó là tiến sĩ John R. Mascola – giám đốc trung tâm, tiến sĩ Barney S. Graham (vừa nghỉ hưu) và tiến sĩ Kizmekia S. Corbett – dạy tại Đại học Harvard.
Họ đã cùng làm việc với các nhà khoa học tại Công ty Moderna để thiết kế chuỗi gene thúc đẩy vắc xin tạo ra phản ứng miễn dịch.
Vì vậy khi làm đơn xin cấp bằng sáng chế, NIH đề nghị ghi tên 3 nhà khoa học của họ vào bằng sáng chế nhưng phía Moderna không đồng ý.
Nói về vấn đề này, Moderna đệ trình đơn lên Văn phòng sáng chế và nhãn hiệu Mỹ và cho biết những nhà khoa học của NIH không đồng sáng chế trong thiết kế chuỗi gene thúc đẩy vắc xin tạo ra phản ứng miễn dịch.
Đến hiện tại, đơn xin cấp bằng sáng chế của Moderna vẫn chưa được cấp. Trên đơn chỉ ghi tên các nhà phát minh của hãng dược này.
Theo một quan chức Chính phủ Mỹ, NIH đã đàm phán với Moderna trong hơn một năm để cố gắng giải quyết tranh chấp.
Trong trường hợp hai bên không đạt được thỏa thuận vào thời điểm bằng sáng chế được cấp thì Chính phủ Mỹ có thể sẽ phải quyết định đưa vụ việc ra tòa.
Theo https://sohuutritue.net.vn/
