Sáu trăm chiếc đồng hồ đeo tay, sưu tầm trong suốt quãng thời gian 4 thập niên, với trị giá có lẽ tính bằng 9 chữ số tiền USD, rồi sau đó tổng hợp lại xuống còn 160 chiếc sắp được trưng bày tại The Design Museum London, viện bảo tàng từng kể lại câu chuyện của những cá nhân, những phong trào tạo ra hiệu ứng toàn cầu trong lịch sử thiết kế của con người, như Dieter Rams (người được chính Jony Ive tôn làm thầy), hay The Memphis Group.
Điều đáng nể là bộ sưu tập này thuộc về một cá nhân duy nhất, Patrick Getreide, một thương gia người Pháp. Ông bị cuốn hút bởi nghệ thuật chế tác những cỗ máy thời gian ngay ở tuổi lên 10, khi nhìn thấy một chiếc Omega trong cửa tiệm tại Thụy Sỹ. Càng lớn tuổi, điều kiện tài chính trở nên vững vàng hơn, ông bắt đầu tập trung sưu tầm những chiếc thực sự hiếm, được sản xuất với số lượng hạn chế. Và ông cũng chỉ “chơi” đồng hồ new-old stock, tức là những chiếc cổ nhưng chưa bao giờ có người đeo, nằm im trong hộp hoặc trong những nhà kho.
Quá trình sưu tầm đưa đẩy Getreide trở thành bạn cố nhân với CEO Patek Philippe, Thierry Stern. Chí ít thì một trong số 160 chiếc đồng hồ trưng bày ở The Design Museum là độc nhất, được Patek Philippe thiết kế riêng cho nhà sưu tầm độc đáo.
Còn tại bảo tàng, những chiếc đồng hồ đeo tay của Getreide được chia thành 11 “mục”, 7 trong số đó dành riêng cho Patek Philippe: Những chiếc dress watch Calatrava, những chiếc Chronograph, những chiếc có lịch vạn niên, những chiếc được chế tác với số lượng hạn chế, và những chiếc World Time. Bốn đề mục còn lại dành riêng cho những mẫu đồng hồ thuộc kỷ nguyên hiện đại, những mẫu GMT Master, đồng hồ bấm giờ của Rolex, và đồng hồ thể thao của thương hiệu với logo vương miện.
The Oak Collection dự kiến sẽ được trưng bày tại The Design Museum từ ngày 19 đến ngày 25/5 tới.
Esquire cũng có cơ hội được nói chuyện với nhà sưu tầm kỳ dị. Nói về quy luật sưu tầm, ông Getreide chia sẻ: “Tiêu chí đầu tiên là những chiếc cổ nhưng chưa được ai đeo (NOS – New old stock). Chúng phải hoàn hảo. Tôi chỉ thích những chiếc đồng hồ hoàn hảo. Kể cả những chiếc cổ nhất tôi sở hữu cũng có điều kiện ở mức lý tường.”
Cũng có lần Getreide bỏ qua một chiếc đồng hồ để rồi thực sự hối tiếc: “Có đúng một lần như vậy. Đó là chiếc ”The Victory Watch", ba chiếc đồng hồ tạo ra dành cho Winston Churchill, Harry Truman và Yosip Stalin. Cũng có một chiếc thứ 4 dành cho tổng thống pháp Charles de Gaulle sau khi Thế chiến thứ 2 kết thúc. Đó là những chiếc đồng hồ quả quýt do Louis Cottier sản xuất. Mười năm trước chiếc của Churchill lên sàn đấu giá. Tôi nhìn hình, nó xước be bét. Cũng chẳng hiểu Winston đã làm gì với chiếc đồng hồ, chắc chơi đá bóng với nó? Tôi cũng chẳng biết nữa. Nhưng đó là thứ khiến tôi hối hận nhất vì giá trị lịch sử của nó."
Nói về lý do đem bộ sưu tập cá nhân trưng bày tại viện bảo tàng cho công chúng chiêm ngưỡng: “Nếu một nghệ sĩ tạo ra một tác phẩm tuyệt vời, nó sẽ được trưng trong viện bảo tàng. Điều đó là bình thường, vì đó là nghệ thuật. Tôi thì nghĩ rằng tại sao không trưng bày đồng hồ? Đó là lý do, để giải thích những cỗ máy thời gian cũng là một khía cạnh mang giá trị nghệ thuật. Lý do thứ hai là để chia sẻ với mọi người. Gần như tất cả họ đều không thể sở hữu được những chiếc như của tôi, nhưng ít nhất họ có thể nhìn thấy chúng ngoài đời thật. Đó là điều tốt nhất tôi có thể làm cho họ.”
Chia sẻ về những ngày đầu chơi đồng hồ: “Tôi mua chiếc đồng hồ đầu tiên vào năm 10 tuổi, chiếc Omega, nhưng sau đó đánh mất. Nhưng thật ra trở thành người sưu tầm thì chỉ quãng 30 năm về trước, khi tôi mua chiếc Cartier Tank đầu tiên.”
Ngay sau đó, ông Getreide “nghiện” đồng hồ, và làm quen được với gia đình Stern, những người chủ của Patek Philippe: "Nhưng mà đầu tiên thì lấy đâu ra tiền chơi Patek, nên tôi mua nhiều Omega, JLC và Zenith lắm. Tôi mua dễ phải đến 40 thương hiệu khác nhau, những cái tên giờ tôi không chọn mua nữa, trừ phi họ tạo ra những chiếc thực sự độc đáo. Rồi sau đó cuối cùng cũng đủ tiền mua một chiếc 3970 lịch vạn niên của Patek Philippe, nhưng thậm chí còn phải trả góp 3 lần. Sau đó thì run rủi thế nào lại được gặp gia đình Stern.
Cứ mỗi tháng tôi lại tới thăm Patek Philippe để ngắm những chiếc mới trong ngăn kéo nhà họ. Họ quý khách lắm, nhất là những khách sộp, họ đối xử như vua luôn. Họ là cái tên duy nhất làm vậy. Tôi không muốn kể tên nhưng bạn tưởng tượng vào cửa tiệm và họ nói ‘Bạn muốn mua chiếc này à? Không, hết hàng rồi’. Còn Patek, thậm chí họ còn tạo ra những chiếc độc bản để cảm ơn những khách hàng trung thành. Tôi tin Patek là cái tên duy nhất đối xử với khách như vậy."
Đóng tiền cho gia đình nhà Stern đủ nhiều, đến mức Patek Philippe tạo ra một chiếc đồng hồ dành riêng cho Getreide: "Họ làm một chiếc 5320 cho tôi nhưng mà là vỏ thép, thay vì kim loại quý như bình thường. Tôi nhớ không lầm thì trong vòng 20 năm họ chỉ làm đúng 2 chiếc độc bản phục vụ một người khách duy nhất. Vì nó có vỏ thép và chống nước, nên tôi được đeo Patek đi bơi.
Mọi chiếc đồng hồ đều được tạo ra để đeo. Đó là tiêu chí quan trọng nữa trong bộ sưu tập của tôi. Tất cả 600 chiếc của tôi đều vận hành ổn. Tôi có chuyên viên riêng tới khoảng 3 đến 4 lần một năm để kiểm tra tất cả chúng. Tôi không có chiếc nào ‘chết’ cả. Đó là thứ tôi tin tưởng chắc chắn, đồng hồ là phải chạy."
Theo Liên minh Kỷ lục Thế giới (WorldKings.org)
